Bouano-bruisso
Sideritis hyssopifolia
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Crapaudine des Alpes.
Descripcioun :La bouano-bruisso èi devengudo pulèu raro au nostre. Se pòu pamens rescountra dins quàuqui relarg de basso Prouvènço e dis Aup marino sus li cresten, li roucaio e li roucas. Es uno planto que trachis en pichot bouissoun emé de tijo lignouso, l'enflourejado douno d'èr à-n-espigo.
Usanço :Èro ramassado e servié pèr faire de tè. Se prenié en tisano subretout pèr se desembrounca.
Port : Erbo
Taio : 5 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sideritis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 7 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Juilet à setèmbre
Liò : Cresten
- Roucas
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Euroupenco
Ref. sc. : Sideritis hyssopifolia L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753